Saydam Patent Marka Nedir ? Marka Tescili Neden Gereklidir?

Marka, bir işletmenin maddi ve manevi değerlerini temsil eden ayırt edici bir işarettir. Sadece ürün ve hizmetlerin değil aynı zamanda işletmenin tümüyle dışa açılan imajını yansıtmaktadır. Bu anlamda “tüketicinin zihninde işletme ile ilgili oluşan genel algı ve aynı zamanda zihinsel değerler bütünüdür” diye ifade edilebilir.

Tarihimizde tescil konusunda yapılan ilk yasal düzenlemelerden olan 1871 tarihli “Fabrika Mamulatiyle Eşyai Ticariyeye Mahsus Alameti Farikalara Dair Nizamname” yani marka tescili hususunda düzenlenen yasal mevzuatta yer alan marka tarifi ise aynen şu şekildedir:

Madde-1) Mamulat ve eşyanın imal olunduğu mahallin veya fabrikanın veyahut bunları imal edenlerin veya ticaret zımnında satanların isim ve şöhret ve mevkilerini bildirmek için ol şeylerin üzerine vazolunan isim ve mühür ve resim ve huruf ve erkam ve mahfaza ve saire yani temyiz ve tahsis için ittihaz kılınan her nevi işaret ve damga alameti farika ad ve itibar olunur. Diğer taraftan başka bir ifadeyle “Benzer ürünleri yada hizmetleri başkalarının ürün yada hizmetlerinden ayırt etmek üzere kullanılan yada belirli bir hizmetin sunulması sırasında kullanılanAYIRT EDİCİ İŞARET marka olarak tanımlanmaktadır.” Sözcükler, sayılar, harfler, şekiller, ürünün şekli veya ambalajı ile bunların birlikte sunuluşları marka olarak değerlendirilmektedir. 1995 yılında yürürlüğe alınan 556 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye göre marka - bir teşebbüsün mal veya hizmetlerini bir başka teşebbüsün mal veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması koşuluyla, kişi adları dahil, özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar "malların biçimi veya "ambalajları"" gibi çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla yayınlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işaretleri içerir- şeklinde tanımlanmıştır.
Marka tescil sistemi, ürün ya da hizmetlerinde marka kullanan marka sahiplerini koruyan bir sistemdir. Marka tescilinin amacı, özel yasa ile getirilen korumadan yararlanmak anlamındadır. Başkası tarafından kullanılan tescilsiz bir markanın, hak sahibi olmayan bir kişi tarafından tescil için başvuru yapılması veya tescil ettirilmesi hallerinde, gerçek marka hakkı sahibinin ancak itiraz etme veya dava açarak tescili iptal ettirme yetkisi vardır. Herhangi bir ürün için kullanılmak üzere bir marka seçimi sırasında dikkat edilecek en önemli konu, seçilen işaretin diğer markalardan farklı olmasıdır.

Marka Tescili Neden Gereklidir? Logomu Tescil ettirmek istiyorum

Marka bir işletmenin sahip olduğu taşınmaz değerler yanında en önemli gayri maddi haklarından biridir. İşletmenin tüm değerlerini ifade eden temsil gücüne sahip işarettir. Haliyle bu işaretin yasal olarak koruma altına alınması ve tescillenerek belgelendirilmesi gerekir.
Marka tescil sistemi, her işletmenin veya gerçek kişinin ilk olarak düşünerek oluşturduğu işaretlerin hizmet ve/veya ürün bazında korunmasıdır. Ürün veya hizmetler için ilk defa kullanmaya başlayan kişi veya kuruluşlara bu değerin sahibi oldukları gerekçesiyle marka belgesi verilir. Marka Tescil Belgesi, markasını ilk olarak kullanmaya başlayana verilen sahiplik belgesi olup bundan sonraki kullanımlarında hukuki anlamda bir koruma sağlayacağı gibi farklı kişi veya kuruluşların kullanmasını da engelleme hakkı vermektedir. Tescilli markanın tescil edilmemiş bir markaya göre hem prestij hem de hukuki anlamda avantajları vardır. Türk Patent Enstitüsü' nde Tescil Müracaatları başvuru tarihine göre işlem gördüğünden, koruma altına alınmamış markalar, gerçek haksahibi tarafından tanıtılmaya ve kullanılmaya başlandığında, başka bir başvuru sahibi tarafından tescil altına alınabilmekte ve bu durumda asıl haksahibinin yasal yollara müracaat ederek hakkını ispat etmesi gerekmektedir. Böyle bir hak hırsızlığı ile karşılaşılması, gerçek hak sahibinin ya markasından vazgeçmesine yada maddi ve manevi açıdan yıpranmasına neden olmaktadır. Marka sahiplerinin kullanmakta oldukları markalar ile ilgili çok büyük yanılgıya düştükleri bir diğer husus da TİCARET ÜNVANLARI’dır.
Ticaret ünvanlarında yer alan ve sahiplerince marka olarak kullanılan ibareler, Ticaret siciline kayıt ettirilmiş olmakla 556 Sayılı Markaların Korunması Hakkında KHK hükümlerince korunmamaktadır. İşletmelerce bu şekilde Ticaret sicile kayıtlı ancak Türk Patent Enstitüsü' ne kayıtlı olmadan kullanılan markalar, zaman içinde aynı yada benzer ibareyi Ticaret Ünvanında kullanan yada kullanmayan başka bir işletme tarafından marka siciline tescil ettirilebilmektedir. Bu durum bazı hallerde, önce hareket ederek markayı tescil ettirmiş olan tarafın yasal yollara müracaatı sonucu mahkeme tarafından Ticaret Ünvanının değiştirilmesine karar verilmesi ile sonuçlanabilmektedir.

Markamı tescil etmek istiyorum ne yapmalıyım?

Marka Çeşitleri;

Ticaret markaları

Bir işletmenin imalatını veya ticaretini yaptığı malları, başka işletmelerin mallarından ayırt etmeye yarayan işaretlerdir. Malların üzerinde veya ambalajında kullanılan markalar ticaret markalarıdır.

Hizmet markaları

Bir işletmenin hizmetlerini diğer işletmelerin hizmetlerinden ayırt etmeye yarayan işaretlerdir. Hizmet üreten işletmelerin, hizmet veren firmaların markaları hizmet markaları kapsamında korunmaktadır. 35 ila 45 arasında yer alan sınıflarda tescil edilmiş markalar bu kapsamda değerlendirilir.

Garanti markaları

Garanti markası, markasahibinin kontrolü altında birçok işletme tarafından o işletmelerin ortak özelliklerini, üretim usullerini, coğrafi menşelerini ve kalitesini garanti etmeye yarayan işarettir. Garanti markasının marka sahibinin veya marka sahibine iktisaden bağlı olan bir işletmenin mal veya hizmetlerinde kullanılması yasaktır. Uluslararası Yün Birliği'ne ait "WOOLMARK" markası, Türk Standartları Enstitüsü tarafından, firmalara verilen standartlara uygunluk belgesiyle kullanılan TSE markası, ISO 9000, CE işareti, Zürich Üniversitesi tarafından diş çürümesine yol açmayan çikletler üzerinde kullanılan özel tasarımlı diş resmi de garanti markalarına örnek gösterilebilir.

Ortak Markalar

Üretim, ticaret veya hizmet işletmelerinden oluşan, bir grubun mal veya hizmetlerini diğer işletmelerin mal veya hizmetlerinden ayırt etmeye yarayan işaretlerdir.
Markanın ayırt etme, mal veya hizmetin menşeini gösterme, garanti etme, reklam, mutlak hak, koruma gibi ekonomik ve hukuki fonksiyonları bulunmaktadır.
Ortak markaya örnek olarak, Serbest Mali Müşavirler Odasına ait logo gösterilebilir.

Ses Markası

İşitildiği zaman, belirli bir işletmenin mal veya hizmetini çağrıştıran sesli işaretlere, ses markası denilmektedir. Herhangi bir radyo veya televizyon programının başladığını veya bittiğini belirten cıngıl müzikleri veya bir işletmenin malını anımsatmak üzere bir hoparlörden yansıyan melodi, ses markasına örnek gösterilebilir. Eurovision, Aygaz, Milangaz, İpragaz tanıtım cıngılları ses markalarıdır.
Ses markasını tescil eden ülkeler, marka olarak kullanılan melodinin noktalarını tescil etmektedirler. Ancak bu uygulama dünyada henüz yaygınlaşmamıştır. Ülkemizde bu tür markalar tescil edilebilmektedir.

Koku Markası

Bir işletme tarafından üretilen malı, diğer işletmeler tarafından üretilen mallardan kokusal olarak ayıran işarete, koku markası denilmektedir. Koku markaları, koklandığı zaman, malın üreticisini anımsatmaktadır. Örnek olarak, kozmetik firmalarınca üretilen parfümler verilebilir. 556 sayılı KHK' nın 5' inci maddesinde marka; çizimle görüntülenebilen veya benzer şekilde ifade edilebilen baskı yoluyla çoğaltılabilen işaretler olarak tanımlanmıştır. Bu nedenle ülkemizde, ses ve koku markaları, Marka Hukukuna göre tescil edilememektedir. Ancak bu markalar Türk Ticaret Kanununun haksız rekabete ilişkin genel hükümleri ile korunmaktadır.
Koku markalarını tescil eden ülkelerde, kokuyu veren kimyasal bileşimin formülü, marka olarak tescil edilmektedir.